شب ادراری، یک مشکل روحی در کودکان

شب ادراری در کودکان زمانی اتفاق می افتد که کودک هنگام خواب بدون اینکه بداند ادرار می کند. بسیاری از کودکان در طول روز به خوبی از توالت استفاده می کنند اما ممکن است تا مدتها درگیر شب ادراری باشند.

اکثر کودکان، نه همه، شب ادراری را در سنین 5 تا 6 سالگی متوقف می کنند. شب ادراری در پسران و در افرادی که خواب عمیق دارند بیشتر است.

این نوع ناراحتی که از جانب اکثر مادران مورد شکایت می باشد ، دلیل روانی دارد. درصد کمی از دلایل جسمانی مثل ناراحتی های مجاری ادرار، وجود بیماری قند و بیماری های کلیوی می تواند در شب ادراری کودکان دخیل باشد .

علت شب ادراری کودکان

مهم ترین عامل روانی در شب ادراری کودکان ، ناراحتی و دلتنگی کودکان است که البته چنین حالتی نیز بستگی به موضوعات مختلفی دارد . بعضا عوامل بسیار ساده و سطحی که شاید اصلا در ذهن آدمی جای نمی گیرد ، باعث ایجاد چنین مشکلاتی می شود . احتمال دارد یک اتفاق ساده مثل اسباب کشی و نقل مکان، باعث گردد که کودک به به شب ادراری گرفتار شود.

هیجان نیز به نوع خود نقش بزرگی در شب ادراری دارد . مانند تولد کودک جدید در زمانی که هنوز فرزند بزرگتر قدرت تحمل و حضور او را ندارد. این عوامل می تواند باعث ایجاد هیجانات خاص و نگرانی های کودکانه شده و شب ادراری را منجر گردد. توصیه می شود در سن 3 سالی یا 4 سالگی که حس حسادت کودک بیشتر است، مادران و پدران درصدد نوزادان جدید نباشند. اگر به ناخواه کودکی به دنیا آمد به یک باره تمام توجهشان را معطوف نوزاد نساخته و کودک بزرگتر را فراموش ننمایند .

کودکان در هر سنی ممکن است دچار اختلالاتی شوند که برای آشنایی بیشتر با آن ها می توانید مقالات  زیر را مطالعه کنید.

علائم تشنج در کودکان 

 کم کاری تیروئید در کودکان 

 افزایش فشار خون در کودکان

دلایل دیگری نیز مانند انفاقات هیجان زا می تواند به شب ادراری کودک منجر شوند. شب ادراری اغلب به خواب عمیق مربوط می شود – مثانه پر است اما کودک بیدار نمی شود. برخی از کودکان مثانه کوچکتری دارند یا در طول شب ادرار بیشتری تولید می کنند. یبوست همچنین می تواند منجر به شب ادراری شود زیرا روده به مثانه فشار می آورد.

دیگر علل شب ادراری در کودکان عبارتند از:

• عدم نیاز به ادرار کردن هنگام خواب
• ادرار کردن بیش از حد در شب
• استرس در خانه یا مدرسه
• شب ادراری ممکن است به دلیل یک بیماری زمینه ای مانند دیابت یا یبوست نیز ایجاد شود.

آیا شب ادراری نیاز به درمان دارد؟

معمولا نه. سوال مهمتر این است که آیا شب ادراری مشکلی برای کودک شما ایجاد می کند؟ اگر شب ادراری آنها را ناراحت نمی کند، احتمالاً نیازی به درمان ندارید.

در سن 8 تا 10 سالگی، شب ادراری ممکن است بر عزت نفس کودک شما تأثیر بگذارد. شب ادراری همچنین در فعالیت های اجتماعی مانند خوابیدن اختلال ایجاد می کند.

درمان شب ادراری کودکان

اولین شرط درمان این است که والدین نباید چنین حادثه ای را برحسب بیماری و یا مشکل بزرگ تلقی نمایند. زمانی که کودک شما به شب ادراری دچار شده است نباید او را تنبیه و یا مجازات کنید. اگر روزی از خواب بیدار شدید و برخلاف شب های قبل شب ادراری نداشت ، می بایست او را تحت تشویقات خود قرار دهید .

همانطور که اشاره شد ، موضوع شب ادراری بیشتر جنبه روانی دارد. لذا تشویق می تواند بهترین عامل در کنترل ، اعتماد به نفس ، کسب اراده کودک مفید و موثر واقع شود .

یکی دیگر از روش های درمانی برای رفع شب ادراری ، خوراندن مایعات زیاد به کودک پس از بیدار شدن از خواب در صبحگاهان می باشد. زمانی که کودک آب بسیاری مصرف کند ، لاجرم به رفع اجابت نیازمند خواهند بود تا کیسه ادرارش را خالی سازد. لذا شما به نحوی از انحاء او را سرگرم کنید تا بتواند دقایقی بر خود مسلط شود و ادرارش را نگهدارد . به این ترتیب همین اراده در شب هنگام نیز برایش موثر خواهد افتاد .

اگر کودک شما همچنان رختخواب را خیس می کند، پزشک عمومی می تواند گزینه های زیر را پیشنهاد کند:

• زنگ شب ادراری

هنگامی که کودک شما شروع به ادرار کردن می کند، زنگ هشدار به او کمک می کند تا زمانی که مثانه پر است بیدار شود.

• دارویی برای کاهش مقدار ادرار کردن کودک در شب

دسموپرسین استات یا ( DDAVP) دارویی است که به صورت خوراکی (قرصی که زیر زبان ذوب می شود) برای درمان شب ادراری استفاده می شود. مطالعات نشان می‌دهد که این دارو برای اکثر کودکان مؤثر است. شب ادراری را به طور کامل متوقف نمی کند، اما ممکن است برای موقعیت های خاص مانند کمپ مفید باشد.

کودکان نباید 1 ساعت قبل و 8 ساعت پس از مصرف DDAVP آب بنوشند. DDAVP می تواند عوارض جانبی خفیفی مانند سردرد یا درد معده داشته باشد اگر این دارو به درستی استفاده نشود. در صورتی که کودک شما شرایط پزشکی خاصی مانند فیبروز کیستیک یا مشکلات تعادل مایعات داشته باشد، می تواند عوارض جانبی شدیدی داشته باشد. اگر فرزند شما عوارض جانبی دارد با پزشک کودک خود صحبت کنید. مانند همه داروها،  DDAVP فقط باید طبق تجویز پزشک استفاده شود.

مطمئن باشید که کودک شما می داند که شب ادراری یک رفتار بد یا تنبلی نیست. بنابراین هرگز فرزندتان را به خاطر شب ادراری تنبیه نکنید. این مشکل تقصیر آنها نیست و راحتی و حمایت شما بسیار مهم است.

روش هایی برای کمک به کودکی که شب ادراری دارد

• مطمئن شوید که کودک شما قبل از خواب مایعات زیادی ننوشد.
• از نوشیدنی های حاوی کافئین خودداری کند.
• فرزندتان را تشویق کنید قبل از خواب به دستشویی برود.
• به جای پوشک از شلوارهای آموزشی استفاده کنید.
• اطمینان حاصل کنید که کودک شما می تواند به راحتی در شب به دستشویی برسد. به عنوان مثال، از چراغ شب در سالن یا حمام استفاده کنید.
• برای جلوگیری از آسیب دیدن تشک از روکش پلاستیکی مقاوم استفاده کنید.
• برای جذب بیشتر، یک حوله بزرگ زیر ملحفه تخت قرار دهید.
• وقتی به رختخواب می روید، کودکتان را برای ادرار کردن بیدار نکنید. این به شب ادراری کمکی نمی کند و فقط خواب کودک شما را مختل می کند.
• هنگامی که کودکتان رختخواب را خیس می کند، به او کمک کنید صبح به خوبی خود را بشوید تا بویی نداشته باشد.

اگر این درمان ها جواب نداد، ممکن است فرزند شما به متخصص ارجاع داده شود.

نتیجه گیری

با توجه به موارد ذکر شده ، شب ادرای به عنوان یک بحث روحی در کودکان باید جدی گرفته شود. و بایستی با دانش و اطلاعات کافی برای برطرف کردن آن اقدام کنید . گاهی استفاده از یک روش نادرست باعث بدتر شدن وضعیت می شود . برای مشاوره های بیشتر می توانید از یک متخصص اطفال کمک بگیرید .