مخملک در کودکان

مخملک در کودکان نوعی بیماری باکتریایی است که معمولا در کودکان بین 5 تا 15 سالی که به گلو درد مبتلا هستند، مشاهده می‌شود. عامل باکتریایی گلو درد، سمی را ترشح می‌کند که باعث ایجاد برآمدگی‌های قرمز روی پوست می‌شود. با استفاده از درمان‌های آنتی‌بیوتیکی، خطر این بیماری کاهش می‌یابد. با این حال، در صورت عدم درمان مخملک، ممکن است عواقب جدی را برای قلب، کلیه‌ها و سایر اعضای بدن به همراه داشته باشد.

چه عللی سبب مخملک در کودکان می شود؟

مخملک یک عفونت ویروسی است که توسط ویروس هرپس همپلیکس نوع 6 (HHV-6) و هرپس همپلیکس نوع 7 (HHV-7) ایجاد می‌شود. عامل اصلی این عفونت در بیشتر موارد ویروس HHV-6 نوع B است. این ویروس از خانواده هرپس ویروس ها بوده و در بین افراد بسیار رایج است.

بیش تر بخوانید => عفونت روده در کودکان

علل عمده‌ای که می‌تواند منجر به انتقال ویروس تب مخملک به کودکان شود عبارتند از :

1. انتقال عمودی ژن: ویروس تب مخملک می‌تواند از مادر به نوزاد منتقل شود. این انتقال می تواند از طریق انتقال عمومی ژن و طریق آلودگی خونی در زمان تولد یا از طریق شیر مادر صورت گیرد.
2. انتقال افقی ژن: معمولا این ویروس از طریق تماس بین کودکان آلوده به سلول‌های لنفاوی، تنفس و تبخال‌هایی که ممکن است در دهان، بینی یا چشم‌ها وجود داشته باشند، منتقل شود.
3. بیماری‌های ایمنی : بیماری‌هایی مانند ایدز و سیستم‌های ایمنی ضعیف باعث افزایش خطر ابتلا به تب مخملک می‌شوند.

به طور کلی، تب مخملک بیش‌تر در کودکان زیر 2 سال دیده می‌شود و به‌طور عمومی از طریق انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود.

علائم مخملک در کودکان

از علائم و نشانه های تب مخملک در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

راش پوستی

یکی از علائم رایج تب مخملک است و به صورت جوش‌های قرمز و گسترده‌ای که نظیر آفتاب‌سوختگی به نظر می‌رسند و معمولا زبر هستند، اشاره دارد. این راش معمولاً از منطقه صورت یا گردن شروع می‌شود و به سایر بخش‌های بدن نظیر تنه، بازوها و پاها گسترش می‌یابد. هنگام فشار دادن بر این لکه‌های قرمز، رنگ آن‌ها کم‌رنگتر می‌شود.

خطوط قرمز روی پوست

در خصوص خطوط قرمز، چین‌های پوست اطراف کشاله ران، زیر بغل، آرنج، زانو و گردن عموماً نسبت به نواحی دیگر بیشتر قرمز می‌شوند.

داشتن پوست ملتهب صورت

صورت کودکان مبتلا به تب مخملک معمولا برافروخته و ملتهب و گاها پوست دور دهان رنگ‌پریده به نظر می‌رسد.

داشتن زبان با پوست شبیه توت فرنگی

همچنین، زبان کودکان مبتلا به این بیماری به طور کلی قرمز و ناهموار است و دانه‌های برجسته مانند توت فرنگی روی سطح آن قابل مشاهده هستند.

علائم و نشانه‌های تب مخملک شامل تب بالای 38 درجه سانتیگراد با لرز، گلودرد شدید و التهاب گلو با لکه‌های سفید یا زرد روی گلو، مشکل در بلع، بزرگ شدن غدد لنفاوی در گردن و حساسیت آن‌ها به لمس، تهوع یا استفراغ، درد قلب، سردرد و درد در بدن می‌باشد. راش و قرمزی صورت و زبان معمولا تا یک هفته طول می‌کشد و پس از بهبود این علائم، پوست متاثر از راش پوستی، معمولا پوسته می‌شود.

انواع روش‌های تشخیص مخملک در کودکان

برای تشخیص مخملک در کودکان، پزشک معمولا از روش‌ها و تست‌های زیر استفاده می‌کند :

بررسی بالینی

پزشک با مشاهده علائم نمایان بر روی پوست و مخاط کودک، می‌تواند به بیماری مخملک در کودک پی ببرد.

انواع آزمایش‌ها

برای تشخیص مخملک، ممکن است پزشک نمونه‌ای از توده‌های خاردار را برای تست آزمایشگاهی ارسال کند تا بازدید مجددی از کودک صورت بگیرد.

آزمایش PCR مخملک

برای تشخیص دقیق تر، می‌توان از آزمایش PCR بر روی نمونه‌های مخملک استفاده کرد تا وجود ویروس مخملک تایید شود.

آزمایش خون

ممکن است پزشک برای اندازه‌گیری سطح آنتی بادی‌ها در خون کودک، از آزمایش خون استفاده کند تا وضعیت ایمنی بدن در برابر ویروس مخملک بررسی شود. تشخیص مخملک بستگی به علائم، نتایج آزمایش و بررسی‌های بالینی دارد. بهتر است هرگز خودسرانه عمل نکنید و در صورت مشاهده علائم مربوط به مخملک در کودک خود، به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری از تب مخملک در کودکان

برای پیشگیری از ابتلا به تب مخملک، باید به موارد زیر توجه کنید. چرا که هنوز واکسنی برای پیشگیری از این عفونت وجود ندارد :

شست و شوی مکرر دست‌ها

به فرزندان خود آموزش دهید تا دست‌های خود را به صورت مککر بشویند. کودکان در مدارس و مهدکودک با انواع عفونت‌های ویروسی و باکتریایی روبه‌رو هستند، بنابراین شست‌و‌شوی مکرر دست‌ها می‌تواند به آن‌ها کمک کند که کم‌تر بیمار شوند.

داشتن ظروف غذاخوری شخصی

کودک شما نباید ظروف غذاخوری یا لیوان آب را با دیگران در محیط مدرسه یا مهدکودک به اشتراک بگذارد، زیرا این اقدام می‌تواند منجر به انتقال بیماری شود.

استفاده از ماسک

اگر در محیط مهدکودک یا مدرسه فردی علائم سرماخوردگی داشته باشد، بهتر است کودک را از او دور نگه دارید یا به کودک آموزش دهید که از ماسک استفاده کند.

عوارض مخملک در کودکان

از جمله این عوارض مخملک می‌توان به مواد زیر اشاره کرد :

• انتقال باکتری به اندام‌های مختلف (شامل خون، ریه ها، پوست، لوزه‌ها، کلیه‌ها، گوش میانی و …)
• همچنین، در موارد بسیار نادر، ممکن است مخملک باعث بروز تب روماتیسمی گردد که می‌تواند قلب، پوست، مفاصل و سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار دهد.

سوالات متداول

نتیجه گیری

بیماری مخملک نوعی بیماری نادر است که اغلب در کودکان رخ می‌دهد. علائم این بیماری می‌تواند شامل آبریزش‌، بروز هر نوع تورم و قرمزی روی پوست، خونریزی غیرعادی و سایر علائم مرتبط با نقص پلاکت‌ها باشد. درمان و پیگیری بیماری مخملک توسط پزشک متخصص صورت می‌گیرد و والدین باید به مراقبت‌های لازم برای بهبودی کودک و پیشگیری از عود بیماری اهمیت بدهند.