از علائم رفلاکس پنهان در نوزادان تا درمان آن
به طور حتم هر گونه بیماری که می تواند سبب تاخیر رشد در نوزادان و کودکان شود، باعث نگرانی والدین می گردد. رفلاکس در نوزادان یکی از این اختلالات گوارشی است که بیشتر در آغاز زندگی کودک نمایان می شود . رفلاکس و یا برگشت غذا به دلایل مختلفی رخ می دهد، خوشبختانه با ارائه راهکارهای درمانی می توان این اختلال را کنترل و درمان کرد. اما سوال اینجاست که آیا این بیماری به شکل مخفی در بدن نوزاد وجود دارد؟ به منظور آشنایی بیشتر با علل و علائم رفلاکس پنهان در نوزادان به همراه روش درمان مناسب، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
رفلاکس در نوزادان
رفلاکس به برگشت غیر ارادی محتویات معده به مری اطلاق می شود. به طورکلی، این حالت، فیزیولوژیک است و در تمام افراد نه تنها کودکان در طول روز رخ می دهد و بدون علامت خواهد بود. اما بیماری رفلاکس معده –مری (GERD) زمانی رخ می دهد که بیمار دچار علائم یا عوارض ناشی از رفلاکس می شود. رفلاکس در نوزادان یکی از شایع ترین اختلالات گوارشی است که گاهی از بدو تولد وجود دارد. این بیماری در اغلب شیرخواران با تکمیل رشد سیستم گوارش برطرف شود.
رفلاکس پنهان در نوزادان چیست؟
رفلاکس پنهان در نوزادان به معنای گذشت محتوای معده به مری در آن دوره از زندگی است که علائم مشخصی ندارد. بعضی از نوزادان ممکن است از رفلاکس پنهان رنج ببرند و باعث ناراحتی و اختلال در خواب و تغذیه شوند. درمان این وضعیت به محض تشخیص بسیار مهم است تا از ایجاد مشکلات بزرگتر در آینده جلوگیری شود.
علایم رفلاکس پنهان در نوزادان
رفلاکس پنهان در نوزادان یعنی رفلاکس معده به مری بدون دیده شدن علائمی از رفلاکس که اغلب با استفراغ همراه است. با این حال برخی از علایم رفلاکس پنهان در نوزادان عبارتند از:
- بی خوابی: نوزادان با رفلاکس پنهان ممکن است سخت بخوابند و خیلی زود بیدار شوند.
- بی قراری: نوزادان مبلا به این عارضه ممکن است بی قرار باشند و نیاز به آغوش و توجه بیشتری داشته باشند.
- استفراغ: نوزادان با رفلاکس پنهان ممکن است بعد از تغذیه استفراغ کنند، اما ممکن است این استفراغ زیاد نبوده و بسیار کم باشد.
- احساس درد: درد، به ویژه درد شکمی یکی از علایم رفلاکس پنهان در نوزادان به شمار می رود. دردهای شکمی اغلب با خوردن شیر مادر یا شیر خشک بیشتر می شود.
- زیاد خوردن شیر: نوزادان مبتلا به این عارضه ممکن است به دلیل تغذیه ناکافی، نیاز بیشتری به مصرف شیر مادر یا شیر خشک داشته باشند.
- کاهش وزن: وزن گیری ناکافی یا همان تاخیر رشد در نوزادان، به دلیل جذب ناکافی کالری ناشی از امتناع از شیر خوردن نوزاد رخ می دهد. معمولا کودک به دلیل درد همراه با رفلاکس اسید از غذا خوردن اجتناب می کنند.
- تغییرات در رفتار: از علایم رفلاکس پنهان در نوزادان می توان به تغییرات رفتاری مانند گریه بیشتر یا عدم تمایل به بازی به دلیل داشتن دردهای شکمی اشاره کرد.
- سندرم ساندیفر: اختلال حرکتی است که در اثر مشکل هضم ایجاد می شود. از مهمترین علائم این بیماری می توان به کج شدن سر به سمت پشت و خارج به علت تحریک مری اشاره کرد. این عارضه ممکن است یکی از علائم رفلاکس پنهان در نوزادان باشد.
دلایل رفلاکس پنهان در نوزادان
رفلاکس پنهان یا GERD در نوزادان به دلایل مختلفی می تواند ایجاد شود، این دلایل عبارتند از:
ناتوانی عضلات مری در کنترل جریان غذا: در نوزادان، عضلات مری در حال رشد هستند و نمی توانند به خوبی کار کنند. بنابراین، جریان غذا به جای حرکت به سمت معده به مری می رود که باعث ایجاد رفلاکس خواهد شد.
عوامل تغذیه ای: از جمله عوامل مهمی که می تواند به رفلاکس در شیرخواران منجر شود، تأخیر در شروع تغذیه است. همچنین، مصرف مواد غذایی سنتی مانند نعناع، چای همراه با قند باعث تحریک مری شده و سبب بازگشت محتوایات معده به مری می شود.
اختلالات عصبی: برخی اختلالات عصبی مانند اختلالات مربوط به مغز و عصب های محیطی، می تواند به رفلاکس در نوزادان منجر شود.
عدم توازن هورمونی: هورمون هایی مانند پروگسترون، ممکن است در برخی نوزادان باعث تضعیف عضلات مری شده و منجر به رفلاکس شوند.
عوامل ژنتیکی: در برخی موارد، علایم رفلاکس پنهان در نوزادان به دلیل وجود عوامل ژنتیکی و به ارث رسیدن اختلالات عضلات مری، به وجود می آید.
ارزیابی تشخیصی رفلاکس معده در نوزادان
معمولا با شرح حال گیری و معاینه فیزیکی این بیماری قابل تشخیص است. متخصص اطفال باید رفلاکس فیزیولوژیک را از رفلاکس ناشی از بیماری پاتولوژیک جدا کند. دیگر روش های تشخیصی رفلاکس در شیرخواران عبارتند از:
- سونوگرافی
- تست های آزمایشگاهی آزمایش خون و ادرار می تواند به شناسایی یا رد علل احتمالی استفراغ مکرر و افزایش وزن ضعیف کمک کند.
- پایش PH مری
- آندوسکوپی فوقانی
درمان و کنترل بیماری رفلاکس در نوزادان و شیرخواران
درمان محافظه کارانه اغلب موثر است. به عنوان مثال از نشاندن یا خواباندن کودک به صورت طاق باز بعد از غذا خوردن اجتناب کنید. بهتر است بدانید که وضعیت دمر در کودک بیدار با کاهش میزان رفلاکس مرتبط است. همچنین، تغذیه با حجم کمتر، استفاده ازشیر خشک ضد تهوع، شیرخشک های هیدرولیز شده یا اسیدهای آمینه، و در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند نیز می تواند به کاهش این عارضه کمک کند.
اگر شک به آلرژی در کودکان وجود دارد، به مدت 1 تا 2 هفته از غذای آماده حاوی پروتئین هیدرولیزه استفاده شود. درمان دارویی زمانی توصیه می شود که درمان محافظه کارانه،مشکل نوزاد را حل نکرده باشد.
کنترل و پیشگیری از رفلاکس پنهان در نوزادان
می توانید با رعایت موارد زیر به کنترل رفلاکس پنهان در نوزاد خود کمک کنید:
- نوزاد را در حالتی که سر و گردنش بالا باشد، نگه دارید تا مواد غذایی به مری برگردند.
- پس از غذا خوردن، نوزاد را به مدت 30 دقیقه در حالت ایستاده نگه دارید تا محتویات معده به مری برنگردد.
- از پوشیدن لباس های تنگ، بندها و حتی پوشیدن پوشاک ضد عرق در نوزاد خود خودداری کنید، زیرا این موارد باعث افزایش فشار و تحریک معده می شوند.
- قبل از خوابیدن، نوزاد را بر روی یک بالش نرم قرار دهید و سر و گردنش را بالا بگیرید.
- در صورت تجویز داروهای مختلف، دقیقاً به دستور پزشک عمل کنید.
- از تغذیه با شیر مادر استفاده کنید و تا حد ممکن از دادن شیر خشک و سایر موادغذایی به نوزاد خودداری کنید.
توصیه پایانی
رفلاکس یکی از مشکلات گوارشی نسبتا شایع در نوزدان و شیرخواران است که اغلب به دلیل عدم رشد کامل سیستم گوارش رخ می دهد. در اکثر موارد این عارضه با استفراغ های مکرر و عدم وزن گیری نوزاد مشخص می شود. اما در برخی موارد این بیماری به شکل پنهان نمایان خواهد شد. مهمترین علایم رفلاکس پنهان در نوزادان کاهش وزن، اختلالات خواب در کودکان، بی قراری و تغییرات در فعالیت روده است. توصیه می شود در صورت مشاهده هرکدام از این علائم در نوزاد خود، به بهترین متخصص اطفال مراجعه نمایید.
سلام وقتتون بخیر پسرم ۵ماهشه رشد ووزن کافی ندارد ودکترمتخصص گفت غذاش بده ازوقتی غذاش میدم بدمیخوابه توخواب ناله میکنه روشکم میخوابه یعنی رفلاکس داره ؟البته گاهی اوقات استفراغ هم داره
سلام بله به نظر رفلاکس دارند، ولی جهت اطمینان باید معاینه شوند.